Hüsn-i hat sanatına yeni başlayan bir tabele nasıl başarılı olur. Bu sanat yolunda ilerlerken nelere dikkat etmelidir. Hat sanatının öğrenme süreci nasıl olsa daha verimli olur.
HAT SANATIN BAŞLAYAN BİR TALEBE NASIL BAŞARILI OLUR
Hüsn-i hat sanatına yeni başlayan bir tabele nasıl başarılı olur. Bu sanat yolunda ilerlerken nelere dikkat etmelidir. Hat sanatının öğrenme süreci nasıl olsa daha verimli olur. Dikkat edilmesi gereken kurallar nelerdir. Bir hattat gözüyle bakıldığında bir öğrenci nasıl verimli bir eğitim süreci geçirir. Bütün bu hususları başlıklar altında detaylı olarak inceleylim.
AŞIK OLMAK
Sanat diğer iş ve mesleklerden ayrı olarak aşk ile yapılması gereken öğrenilmesi gereken güzel bir meslektir. Zira tarihteki şu söz bu konuyu çok güzel bir şekilde özetlemektedir. ''Aşk olmadan, meşk olmaz.'' Hangi iş olursa olsun onu severek yapmak kişi zamanla başarıya ulaştırır. Sevmeden keyif alınmadan yapılan her iş ise zamanla başarısız olmaya dönüşür. Bütün sanat eğitimler aşk ve merakla başlar ve bu aşk ve merak devamlı olursa azim, gayret ve yetenek de zamanla oluşmaya başlar. Kişi sanat yolunda elbette ki bir çok zorlukla karşılaşır bu zorluğu da sanat olan aşkı sayesinde atlatır. Aşk olmadan sanat öğrenmek gerçekten çok zordur. Yaklaşık 15 yıllık hat eğitimi verdiğim atölyede bunu çok net bir şekilde tecrübe ettim. Bundan dolayı hangi işi hangi mesleği yapmak istiyorsak en başında o mesleği veya işi sevmemiz gerekir.
GAYRETLİ OLMAK
Sanat öğrenilmesi çok zor olan alanlardan bir tanesidir. Bir insan bir başarıyı elde etmek istiyorsa her şeyden önce gayretli biri olması gerekiyor. Tembel ve her zaman motivasyona ihtiyaç duyan kişiler bu zorlu yolda başarılı olamazlar. Sanat eğitiminde gayrete gelince; sanat eserlerini sık sık incelemek, geçmiş ve günümüz üstadlarının hayatlarından ilham almak onların hayatını eserlerini araştırmak, her gün düzenli olarak meşk yapmaya vakit ayırmak, derslerine düzenli devam etmek gibi bir çok maddeleri sıralayabiliriz. Hat sanatında zorluklar çalışarak kolaylaşır. Bu sebeple yılmadan usanmadan gayretle çalışmak gerekir.
İYİ BİR HOCADAN MEŞK ALMAK
Her işte olduğu gibi işi ehlinden öğrenmek her zaman çok önemlidir. İşi ehline bırakmak ve doğru kişilerden ders almak gerekir. Hat dersi verebilen yetkiye sahip kişilerden veya icazetli bir hattattan kişi ders almalıdır. Hoca her sanatta önemli olduğu gibi hat sanatında da çok büyük önem taşımaktadır.
Günümüzde kalem açmasını dahi bilmeyen bazı kurumlarda diplomadan dolayı ders veren kişilerden ders almak çok hatalı bir başlangıç olacaktır. Bir müddet sonra bu hatayı farkedip düzeltmek daha zor olabilir. Aynı zamanda iyi bir hoca demek eğitim sürecinin kolay ve rahat olması manasına gelmektedir. Çünkü işi bilen kişilerle hareket etmek o işi kolay rahat ve yerinde doğru yapmaya sebep olur.
NAZARİYAT OLUŞTURMA
Bilhassa hat sanatında bir öeğrenci ne kadar çok eser incelerse o kadar nazariyatı gelişir. Aslında bu durum bütün sanatlar için geçerlidir. Özellikle görsel sanatlarda kişi bu duruma çok dikkat etmelidir. İyi hocadan ders almak düzenli meşk yapmak kişiyi ilerletir ama burada en önemli husus nazariyattır. Sürekli eserlere bakarak harf anatomilerine bakmak gözün daha doğru görmesine ve algılamasına sebep olur. Bu durumu en iyi test etmek için kişi bir ay düzenli eser incelerse ayın sonunda kendisindeki nazariyat gelişimini fark edecektir. Her eser daha önce güzel göründüyse artık bundan spnra daha seçici olacaktır.
Nazariyat doğrudan meşk ile alakalı bir durumdur. Kişi doğru görürse o harfi daha doğru yazmaya çalışacaktır. Yazıda el ve göz aynı kıvamda olursa muhteşem yazılar ortaya çıkmaya başlar.
İYİ MALZEME KULLANMAK
Başlangıç olsun ileri seviye olsun bu durumlar farketmez. Kişi doğru ve iyi malzme ile derse başlarsa daha verimli ve güzeş yazılar yazabilir. Eser çalışırken ders hazırlarken her zaman en doğru en iyi malzeme kullanılmalıdır. Bu malzeme konusunda taviz vermemek gerekir. Bazıları başlarken orta veya düşük malzeme tercihi yapar ama bu durum doğru olmaz. Bir de işi bilmeyen kişilerden ders almak da aynı zamanda malzemeyi ya yanlış seçmek veya onu kullanamamaya sebep olur.
GÜZEL AHLAK SAHİBİ OLMAK
Kalem güzel kitabında da hat öğrencisinin vasıfları sayılmıştır. Bu konuda güzel ahlak üzerinde de durulur. Hatta çok meşhur bir söz vardır. ''Hat sanatında icazet yazıya değil güzel ahlaka verilir.'' diye. Çünkü bu yolda ilerlemek manevi olarak da kişinin kendisini geliştirmesi haram ve helal husurlara dikkat etmesi. Mükellef şartlarını yerine getirmesi gerekir. Bu hususta yapılan manevi gayret maddi başarıya da sebep olur. Hat sanatında amaç ayet ve hadis yazmak olduğu için her zaman abdestli olmaya bu hal üzere meşk yapmak gerekir. Zaten ayet yazmalarında abdestli olmak fıkhi hükme göre fazrdır.
Hat sanatının edeplerinde bu hususları uzun uzun paylaşmıştık. Burada kısaca bahsetmek gerekirse. Öğrenci önce malzemesine sonra hocasına ve yazdığı meşklerine hürmet etmelidir. Hatalı yazdığı kağıdı gelişi güzel çöpe atmamalıdır. Hocasına karşı yapılması gereken vazifelerini yapması sadakat ve vefa içinde derslerine devam etmelidir. Hoca talebe arasında muhabbet olursa istifade etmek mümkün olur. Bunun aksi bir durumda ne öğrenci dersinden bir şey öğrenebilir ne de hoca öğretebilir. Bu alanda saygı sevgi hoş görü ve vefa sadakat çok öenmlidir.
İyi bir hat öğrencisi neleri nasıl yapmalıdır. Başarı konusunda nelerde dikkat etmeli bu konuları kısa ve öz bir şekilde sizlerle paylaştık. Sitemizdeki diğer içeriklere de bakabilirsiniz.
Konular hakkında fikir ve görüşlerinizi yorumlarda ifade ederseniz mutlu oluruz.
Hattat İslam Kaya
Temmuz 2025
Malatya